Aktau, 2025 Türk Dünyası Kültür Başkenti Olarak Resmen Açıldı

TÜRKSOY tarafından 2025 yılı için “Türk Dünyası Kültür Başkenti” ilan edilen Kazakistan’ın Aktau şehri, düzenlenen görkemli bir törenle kültürel yolculuğuna başladı. Hazar Denizi’nin kıyısında yer alan bu stratejik ve tarihî şehir, yıl boyunca ev sahipliği yapacağı çok sayıda etkinlikle Türk Dünyası’nın kültür ve sanat merkezi olacak.

Hazar'ın Kıyısında Unutulmaz Açılış

Mangıstau bölgesinin incisi Aktau’daki açılış töreni, Hazar Denizi kıyısında yer alan Darhan Dala Kültür Köyü’nde gerçekleştirildi. Tören, büyüleyici atmosferi ve katılım yoğunluğuyla adeta kültür şölenine dönüştü. Açılış programına Türk Dünyası’nın dört bir yanından gelen 1400 sanatçı sahne aldı. Müzikten dansa, tiyatrodan geleneksel el sanatlarına uzanan geniş bir yelpazede sunulan performanslar, izleyicilere eşsiz bir deneyim yaşattı. Açılışı izleyen yüz bini aşkın seyirci, Türk Dünyası’nın ortak kültürel mirasına tanıklık etti.

Türk Dünyası’nın Kalbi Aktau’da Atıyor

Törene; Kazakistan Kültür ve Enformasyon Bakanı Aida Balayeva, Türkiye Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Dr. Serdar Çam, Kırgızistan Kültür, Enformasyon ve Gençlik Politikaları Bakanı Mirbek Mambetaliyev, Azerbaycan Kültür Bakan Yardımcısı Murad Huseynov, Türkmenistan Kültür Bakan Yardımcısı Nursahet Şirimov, Macaristan Hükümeti Devlet Komiseri ve Milletvekili Peter Hoppal, Türk Devletleri Teşkilatı Genel Sekreter Yardımcısı Merey Mukazhan ile TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev’in yanı sıra Türk Dünyası’ndan çok sayıda sanatçı ve kültür temsilcisi katıldı.

Tokayev: “Aktau, Kadim Kültürümüzün Yeni Sembolü”

Törende Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in açılışa özel gönderdiği mesaj Kazakistan Kültür ve Enformasyon Bakanı Aida Balayeva tarafından okundu. Tokayev mesajında, Aktau’nun bu unvanı almasından duyduğu memnuniyeti dile getirerek şu ifadeleri kullandı:

“Aktau’nun Türk Dünyası Kültür Başkenti ilan edilmesi dolayısıyla hepinizi gönülden kutluyorum! Bu anlamlı karar, kardeş halklarımızın ortak tarihine, geleneklerine ve kültürel zenginliğine verilen değerin bir göstergesidir. Mangıstau bölgesi, Türk uygarlığının manevi ve kültürel mirasını koruyan kadim bir coğrafyadır. TÜRKSOY’a ve bu etkinliğin gerçekleşmesine katkı sunan herkese şükranlarımı sunuyorum. Onların özverili çalışmaları, Türk devletleri arasındaki bağları güçlendirmektedir.”

Tokayev ayrıca, geçmişte kültür başkenti ilan edilen Astana, Türkistan, Hiva, Şeki, Bursa, Şuşa ve Anev şehirlerini hatırlatarak, Aktau’nun bu mirası başarıyla sürdüreceğine olan inancını dile getirdi.

Raev: “Aktau, Ortak Hafızamızın ve Kültürel Rönesansın Merkezi Olacak”

TÜRKSOY Genel Sekreteri Sultan Raev, törende yaptığı konuşmada Aktau’nun sadece bir şehir değil, Türk Dünyası’nın ortak belleğini taşıyan bir sembol olduğunu vurguladı. “Bugün burada, Hazar’ın kıyısında sadece bir açılış yapmıyoruz; Türk halklarının ortak geçmişine, kültürüne ve geleceğine dair güçlü bir mesaj veriyoruz. Aktau artık Türk Dünyası’nın kültürel yüreğidir,” diyen Raev, bu unvanın Aktau’ya büyük bir sorumluluk da yüklediğini dile getirdi.

Raev, Mangıstau’nun tarihsel ve manevi zenginliğine dikkat çekerek bu bölgenin sadece doğal güzellikleriyle değil, tarih boyunca yetiştirdiği büyük şahsiyetlerle de Türk medeniyetine yön verdiğini belirtti. “Hoca Ahmet Yesevi’nin nefesi, Abay’ın kalemi, Aytmatov’un hikâyesi bu toprakların sesiyle yankı bulur. Bugün onların mirasını yaşatmak ve gelecek nesillere aktarmak için buradayız,” dedi.

Kardeşlik, Sanat ve Ortak Kimlik

Raev konuşmasında, Aktau’da 2025 yılı boyunca TÜRKSOY koordinasyonunda 30’dan fazla uluslararası etkinlik düzenleneceğini söyledi. Bu kapsamda; tiyatro gösterileri, müzik konserleri, resim sergileri, geleneksel el sanatları festivalleri, edebiyat günleri ve akademik panellerin yanı sıra genç sanatçılar ve araştırmacılar için özel programlar da hayata geçirilecek.

“Bu yıl boyunca Aktau, yalnızca bir etkinlikler zincirine değil, Türk halklarının kültürel hafızasına tanıklık edecek. Buradan yükselen her türkü, her şiir, her nota; bizi birbirimize daha da yakınlaştıracak,” ifadelerini kullanan Raev, kültürün sadece bir ifade biçimi değil, aynı zamanda birleştirici bir güç olduğuna dikkat çekti.

Abay ve Kondıbay’a Saygı

2025 yılı, Kazak edebiyatının temel taşlarından biri olan büyük düşünür ve şair Abay Kunanbayev’in doğumunun 180. yılına da denk geliyor. Bu kapsamda, TÜRKSOY ve Kazakistan Kültür ve Enformasyon Bakanlığı iş birliğinde, yıl boyunca Abay’a ithafen sempozyumlar, şiir dinletileri ve çeviri projeleri gerçekleştirilecek. Raev ayrıca, Kazak mitolojisinin öncülerinden biri olarak kabul edilen Serikbol Kondıbay’ın eserlerinin de Türkçeye kazandırılacağını duyurdu. Bu çalışmaların, Türk halklarının ortak mitolojik mirasını gün yüzüne çıkarma açısından büyük önem taşıdığına dikkat çekti.

Aktau’dan Yükselen Işık

Raev, konuşmasının sonunda Aktau’nun sadece kültürel etkinliklere ev sahipliği yapmayacağını, aynı zamanda Türk Dünyası’nın ruhunu, tarihini ve geleceğe dair vizyonunu da yansıtacağını ifade etti. “Kültür başkentleri, sadece geçmişin izlerini taşımakla kalmaz, geleceği de inşa eder. Aktau’dan yükselecek bu ışığın, Türk Dünyası’nın her köşesine ulaşacağına, yeni dostluklar ve iş birlikleri doğuracağına yürekten inanıyorum. Bu ışık, 21. yüzyılda bizlere yol gösterecek kültürel bir meşale olacaktır,” sözleriyle konuşmasını tamamladı.

Mangıstau Valisi Nurdaulet Kilıbay: “Kardeşlerimizi Evimizde Ağırlıyoruz”

Mangıstau Valisi Nurdaulet Kilıbay, yaptığı konuşmada Türk Dünyası'nın birliğine vurgu yaptı:

“Türk halkları aynı kanı, aynı ruhu, aynı onuru paylaşan milletlerdir. Konukseverlik bizim özümüzde vardır. Kazaklar, atını bile misafiri için feda eden cömert bir millettir. Bugün, kardeşlerimizi evimizde ağırlıyoruz. Aktau sadece Kazakistan’ın değil, tüm Türk Dünyası'nın kültürel evidir.”

Vali Kilıbay, ayrıca Mangıstau’nun edebi ve tarihî zenginliğini yansıtan şu sözleriyle konuşmasını tamamladı:

“Mangıstau, tarih ile doğanın birlikte yazdığı bir destandır. Efsanelerin, bilgelerin ve yiğitlerin diyarına hoş geldiniz.”

Türk Dünyası Kültür Başkenti Aktau, 2025 Boyunca Kültürel Etkinliklere Ev Sahipliği Yapacak

TÜRKSOY’un “Türk Dünyası Kültür Başkenti” projesi kapsamında Aktau’da yıl boyunca konserlerden sergilere, edebiyat buluşmalarından bilimsel panellere kadar birçok etkinlik düzenlenecek. Türk Dünyası'ndan sanatçıların ve kültür insanlarının bir araya geleceği bu yıl, halklar arasındaki kültürel yakınlaşmanın daha da güçlenmesi hedefleniyor.

TÜRKSOY’un öncülüğünde gerçekleşen bu büyük buluşma, Türk Dünyası'nın ortak mirasını ve birliğini güçlendirmek ve dünyaya tanıtmak açısından yılın en önemli kültür faaliyeti olma özelliğini taşıyor.