Doğum Gününüz Kutlu Olsun!..

Değerli dostlar, 21 Eylül, seçkin bilim insanı, kamu ve siyaset adamı, akademisyen Nizami Caferov'un doğum günü. Size onun hakkında hazırladığım kısa bir yazıyı sunuyorum.

İmzasını önünde tanıdım. Milli Eğitim Bakanlığı'nda çalıştığım dönemde, sonraki yıllara göre daha fazla gazete ve dergi okuma fırsatım oldu. Oldukça farklı, yüksek zekâ ve parlak yeteneğe işaret eden yazıların yazarına sorduğumda, üniversiteden mezun olmuş genç bir adam olduğunu ve adının Nizami olduğunu söylediler.

Sonra kaderim beni onunla aynı ekipte çalışmak zorunda bıraktı. O parlak düşünce, yüksek zekâ ve derin zekâ her zaman hissedildi. Bakü Devlet Üniversitesi'nin liderliğinde temsil edildiğim dönemde, Nizami Caferov, BDÜ Filoloji Fakültesi Dekanıydı. Zengin tarihi geleneklere ve aynı zamanda kendi iç çatışmalarına sahip bu fakültede, genç Nizami Caferov yeni bir denge yaratmayı başardı. O kadar zengindi ki, dedikoduları, entrikaları önemsiz sayar, samimiyeti ve demokrasisiyle her şeyi affeder, herkesi davranışlarıyla (sözleriyle değil, ha!!!) dostluğa ve kardeşliğe davet ederdi. Bu doğal yaklaşım meyvesini verdi - en büyük "entrika yuvası" olan Filoloji Fakültesi'nde kısa sürede sağlıklı bir ortam oluştu - öğrencilerden akademisyenlere kadar herkes birbirini gördüğünde gülümsemeye ve güzel sözler söylemeye başladı. Çok genç yaşta Nizami Caferov fakültenin büyüğü oldu - henüz adının yanına "hocam" demeye cesaret edemeyenler bile bu adamın "Nizami hoca" diye anılmaktan kendini alamayacağını gördüler. Neredeyse yaşıtı olan, zekâsına (ve samimiyetine), zekâsına (ve nezaketine), ağır yürüyüşüne (ve pozitif aurasına), parlak diksiyonuna (ve nazik karakterine) hayranlık duyan öğrenciler, bu adamı bir baba, bir kardeş, bir arkadaş olarak sevmeye başladılar. İlk bakışta bir öğrencinin arkadaşı olmak kolay görünse de, onunla dostluğu sürdürmek çok zordu; çocuksu hevesler, kibir ve bazen de kendini birine gösterme ihtiyacı çaresiz durumlar yaratıyordu - ancak Nizami Muallim tüm bunları doğal yollarla çözebiliyordu. Dekanlık dönemi Nizami Caferov'un büyük bir potansiyele sahip olduğunu gösterdi; bu dönem onun için antrenman salonunda küçük dambıllarla oynayan güçlü bir halterci gibiydi. Hayat bunun gerçekten de böyle olduğunu kanıtladı. Daha sonra Milli Meclis milletvekili, Parlamento Kültür Komitesi Başkanı, Azerbaycan Milli Bilimler Akademisi Muhabir Üyesi, Azerbaycan Atatürk Merkezi Başkanı, ANAS'ın asil üyesi, Azerbaycan'ı tüm dünyada büyük bir onurla temsil eden bir kamu ve siyaset adamı, Türk dünyasının en önemli ve önde gelen alimlerinden (hocalarından) biri oldu ve yüksek unvanlarla ödüllendirildi. İlginçtir ki, tüm dünyada ünlenen ve havalimanlarında (özellikle Türk devletlerinde) büyük bir lüksle karşılanan bu kişilik, eski Nizami Caferov'un zirvesinde kalmaya devam ediyor. Bugün bile, işçisinden bakanına, öğrencisinden akademisyenine kadar herkese saygı, ilgi ve özenle davranır, insanları mevki, rütbe veya prestijlerine göre ayırmaz, istisnai durumlar dışında boynuna kravat bağlayıp kendini yukarı çekmez ve her zaman sade, samimi ve nazik bir adam (ve aynı zamanda önemli bir kişilik) izlenimi verir. Ancak, ulusal çıkarlara ve devlet çıkarlarına dokunan onursuz bir insanla karşılaştığınızda, derin zekâsı ve parlak yeteneğinin birleştiği, aslan gibi kükreyen ve ağzından ateş saçan bu gayretli Azerbaycanlı evladın ahenkli konuşmasının güzelliğindeki demir mantığına ve güçlü hafızasına hayran kalırsınız. Bu sakin, çekingen, ışıltılı insanda vatandaşlık duygusu ne kadar büyükse, gizli potansiyeli de o kadar güçlüdür. İnsanların ansiklopedilere ve internete yönelmek zorunda kaldığı zamanlarda, Nizami Caferov'un sorulara kendiliğinden, gerçeklerle, tarihi isimlerle, rakamlarla ve gününe, ayına, saatine kadar doğrulukla cevap verdiğine defalarca tanık oldum. Daha sonra kitaplara bakıp bu adamın hiç de haksız olmadığını gördüklerinde hayrete düştüler.

Şimdi boş zamanlarımda kitap, gazete okuyup internet sitelerinde gezinebiliyorum. Neredeyse 35 yıl geçmiş olmasına rağmen, diğer yazarlardan sıyrılan, bir adım önde olan ve basınımıza ideolojik, bilimsel, politik ve toplumsal fikirlerin kaynağı olarak ışık tutan bir imza hâlâ var: Nizami Caferov! Allah onu korusun!!!

Misir Merdanov

Türkçeye aktardı: Ramiz Meşedihesenli,
Uluslar Arası TÜRKEl Yayın Grubu gene Yayın Yönetmeni.